इजरायली आक्रमणमा अल जजिराका पत्रकार अनस अल-शरीफसहित ६ जनाको मृत्यु: प्रेस स्वतन्त्रतामाथि गहिरो प्रहार

 

काठमाडौं । गाजा सिटीमा आइतबार राति इजरायली वायुसेनाद्वारा सञ्चालित लक्षित हवाई आक्रमणले अन्तर्राष्ट्रिय पत्रकारितामाथि गम्भीर प्रहार गरेको छ। यस आक्रमणमा अल जजिराका वरिष्ठ संवाददाता अनस अल-शरीफसहित पाँच पत्रकारको ज्यान गएको छ। आक्रमणको लक्ष्य अल-शिफा अस्पतालको मुख्य प्रवेशद्वार बाहिर पत्रकारहरूका लागि अस्थायी रुपमा तयार गरिएको प्रेस टेन्ट थियो। यो आक्रमणमा कुल सात व्यक्तिको मृत्यु भएको पुष्टि भएको छ, जसमा अल जजिराका मोहम्मद कुरैकेह, क्यामेराम्यान इब्राहिम जाहेर, मोहम्मद नौफल र मोआमेन अलीवा पनि समावेश छन्।

२८ वर्षीय अल-शरीफ उत्तरी गाजाबाट दीर्घकालीन र निरन्तर प्रत्यक्ष रिपोर्टिङ गरिरहेका थिए। उनको काम उच्च जोखिमयुक्त परिस्थितिमा पनि घटनास्थलबाट तथ्यपूर्ण सूचनाको प्रसारणमा केन्द्रित थियो। मृत्युको केही घण्टा अघि मात्र उनले सामाजिक सञ्जाल ‘एक्स’ मा इजरायलले गाजा सिटीको पूर्वी र दक्षिणी क्षेत्रमा ‘फायर बेल्ट’ नामक तीव्र बमबारी अभियान सुरु गरेको जानकारी दिएका थिए। उनका अन्तिम दृश्य सामग्रीमा लगातार बम विस्फोटको आवाज र रातको आकाशमा देखा परेको नारंगी आभाले युद्धको तीव्रता स्पष्ट देखिन्थ्यो।

६ अप्रिलमा तयार गरेको अन्तिम व्यक्तिगत सन्देशमा अल-शरीफले आफ्नो पेशागत जीवनका कठिनाइ र पीडालाई उल्लेख गर्दै भनेका थिए, “मैले पीडालाई यसको चरम गहिराइमा अनुभव गरेँ, बारम्बार दु:ख र क्षतिलाई महसुस गरेँ, तर सत्य प्रस्तुत गर्ने आफ्नो प्रतिबद्धतामा कहिल्यै विचलित भएनँ।” उनले आफ्नो मृत्युको अवस्थामा उक्त सन्देश सार्वजनिक गर्न आग्रह गरेका थिए। सन्देशमा उनले आफ्नी पत्नी बय्यानलाई अन्तिम बिदाइका शब्दहरू पठाउँदै, आफ्नो छोरा सलाह र छोरी शामको भविष्यलाई हेर्न नपाउने गहिरो पीडा व्यक्त गरेका थिए।

अल जजिरा मिडिया नेटवर्कले औपचारिक विज्ञप्ति जारी गर्दै यस घटनालाई पत्रकारितामाथिको योजनाबद्ध र प्रत्यक्ष आक्रमणको रूपमा व्याख्या गरेको छ। वक्तव्यमा भनिएको छ, “अल-शरीफ र उनका सहकर्मीहरूको हत्या गाजामा कब्जा र मानवीय संकटको वास्तविकता विश्वसामु उजागर गर्ने प्रयासलाई निष्फल पार्ने उद्देश्यले गरिएको हो।” नेटवर्कले अन्तर्राष्ट्रिय समुदाय, मानव अधिकार संस्थाहरू र प्रेस स्वतन्त्रता संरक्षण समूहहरूलाई तुरुन्तै हस्तक्षेप गर्न आह्वान गरेको छ।

अल जजिराका अंग्रेजी सेवाका संवाददाता हानी महमूदका अनुसार, यो २२ महिनामा उनले भोगेको सबैभन्दा चुनौतीपूर्ण र भावनात्मक रिपोर्टिङ थियो। उनका अनुसार पत्रकारहरूलाई लक्षित गर्ने मुख्य कारण गाजामा भइरहेको भोकमरी, कुपोषण र मानवीय संकटको प्रत्यक्ष र सत्यप्रतिवेदन हो।

इजरायली सेनाले अल-शरीफमाथि हमासको एक कार्यकारी सेलको नेतृत्व गर्दै रकेट आक्रमणको योजना बनाएको आरोप लगाएको छ। तर युरो-मेड ह्युमन राइट्स मोनिटरका विश्लेषक मुहम्मद शेहादाले उक्त आरोपलाई प्रमाणविहीन भनेका छन्। संयुक्त राष्ट्रसंघका विशेष प्रतिनिधि आइरीन खानले पनि गाजामा पत्रकारहरूलाई बेबुनियाद आरोपका आधारमा लक्षित गरिँदै आएको चेतावनी दिएकी थिइन्।

अक्टोबर २०२३ मा सुरु भएको इजरायली सैन्य अभियानयता गाजामा २०० भन्दा बढी पत्रकार र सञ्चारकर्मीको मृत्यु भइसकेको छ, जसमा धेरै अल जजिराका पत्रकार र उनका आफन्तहरू पनि समावेश छन्। प्रेस स्वतन्त्रता समूहहरूका अनुसार, यो आक्रमण विगत दुई वर्षमा अल जजिरामाथि भएको सबैभन्दा घातक घटना हो।

संयुक्त राष्ट्रसंघमा फिलिस्तिनी स्थायी मिशनले यस हवाई आक्रमणलाई पूर्वनियोजित हत्या भनेको छ। मिशनले अल-शरीफ र कुरैकेहलाई गाजामा बाँकी रहेका अन्तिम स्वतन्त्र पत्रकारहरूमध्येका रूपमा वर्णन गर्दै, उनीहरूले इजरायली नरसंहार र भोकमरीलाई व्यवस्थित रूपमा अभिलेखबद्ध र उजागर गर्दै आएको बताएका छन्।              -एजेन्सीकाे सहयाेगमा